15. BÖLÜM : Teknik Resim-Detaylar ve Yazdırma
- 1 GÖRÜNÜŞLERE EKSEN YERLEŞTİRME (Centerline)
- 2 GÖRÜNÜŞLERİN ÖLÇÜLENDİRİLMESİ (Dimension)
- 3 YÜZEY İŞLEME İŞARETLERİ (Surface Finish)
- 4 NOT (Note)
- 5 DATUM UNSURU (Datum Feature)
- 6 GEOMETRİK TOLERANS (Geometric Tolerance)
- 7 ALANI TARA/DOLDUR (Area Hatch/Fill)
- 8 KAYNAK SEMBOLÜ (Weld Symbol)
- 9 BALON (Balloon)
- 10 TIRTIL (Caterpillar)
- 11 KOZMETİK VİDA DİŞİ AÇMA (Cosmetic Thread)
- 12 DİĞER DETAYLAR (Other Details)
- 13 HAZIR ŞABLON DOSYALAR
- 14 ŞABLON DOSYA HAZIRLAMA
- 15 YAZDIRMA (Printing)-1
- 16 YAZDIRMA (Printing)-2
GÖRÜNÜŞLERE EKSEN YERLEŞTİRME (Centerline)
1.DAİRESEL YERLERE EKSEN ÇİZGİSİ YERLEŞTİRME 
Genelde dairesel ve silindirik kısımlara eksen çizgisi çizilir. Program bu işlemi komut yoluyla otomatik yapmaktadır. Eksen çizgisi çizimi Teknik Resim’ de önemli bir yer tutar. Eksen çizgileri ince noktalı kesik çizgilerdir (Şekil 1). Detay komutlarına Detaylandırma araç çubuğu üzerinden ulaşılır ve çalıştırılır (Şekil 2).
Şekil 1:Eksen çizgileri Şekil 2:”Detaylandırma” araç çubuğu Dairesel yerlere eksen çizgisi yerleştirmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Önce 2 boyut görünüşler oluşturulur (Şekil 3).
Şekil 3:Görünüşler Şekil 4:Özellik yöneticisi 2.Burada dairesel kısımlar üst görünüştedir. Üst görünüşün dairesel kısımlarına eksen çizgisi yerleştirmek için Detaylandırma araç çubuğu üzerindeki Merkez İşareti (Center Mark)
düğmesine tıklanır.
3.Merkez İşareti isminde özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 4). Özellik yöneticisinde aşağıdaki düzenlemeler yapılır:
♦ Manüel Ekleme Seçenekleri bölümünde merkeze yerleştirilecek merkez işaretinin şekli seçilir. Bunlar:
>Tek Merkez İşareti (Single Center Mark)
seçilirse seçilen daire ve yaylara merkez işareti ile eksen çizgisi yerleştirilir. Seçenek seçildikten sonra üst görünüşteki daire ve yaylar seçilerek eksenler yerleştirilir (Şekil 5). En sade ve en kullanışlı seçenek budur.
> Doğrusal Merkez İşareti (Linear Center Mark)
seçilirse seçilen daire veya yaylara merkez işareti ile eksen yerleştirilir ve aynı doğrultudaki eksenler arasındaki boşluk eksenle birleştirilir. Seçenek seçildikten sonra üst görünüşteki en dış yaylar veya daireler seçilir ve eksenler yerleştirilir (Şekil 6). 
Şekil 5:Tek merkez işareti Şekil 6:Doğrusak eksenler > Dairesel Merkez İşareti (Circular Center Mark)
seçilirse, dairesel ve düz desen üzerine kopyalanmış daireler üzerine merkez işareti konulur (Şekil 7). Bu maddenin 4 adet onay kutulu seçeneği vardır: Dairesel Çizgiler (Circular Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri Şekil 8’ deki gibi olur. 
Şekil 7:Dairesel eksenler. Şekil 8:Dairesel eksen Radyal Çizgiler (Radial Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri Şekil 9’ daki gibi meydana gelir. Taban Merkez İşareti (Base Center Mark) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri şeklin tam ortasına yerleşir (Şekil 10).
Şekil 9:Radyal eksenler Şekil 10:Taban merkezi işareti > Yuva Merkez İşareti (Slot Center Mark) onay kutusu işaretlenirse Yuva (Slot) komutlarıyla çizilmiş yuvaların görünüşlerine eksen çizgileri ve merkez işareti
yerleştirilir.
♦ Özellikleri Göster (Display Attributes) bölümünde görüntüleme seçenekleri yer alır.
> Belge varsayılanlarını kullan (Use Document’s Default) onay kutusu işaretlenirse Araçlar ►Seçenekler ►Belge Özellikleri ►Merkez Çizgileri / Merkez İşareti’ nde yapılan ayarlar otomatik olarak
kullanılır.
> Belge varsayılanlarını kullan (Use Document’s Default) onay kutusu temizlenirse İşaret Boyutu (Mark Size) kısmı aktif olur ve işaretin ölçüsü girilir.
> Uzatılmış Çizgiler (Extended Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri objeden verilen miktar kadar dışarıya taşar.
> Merkez Çizgisi Yazı Tipi (Centerline Font) onay kutusu işaretlenirse Araçlar ► Seçenekler►Belge Özellikleri►Çizgi Yazı Tipi (Tools ►Options ►Document Properties ►Line Font)’ de seçilen çizgi tipi kullanılır.
♦ Açı bölümünde açı değeri
verilerek eksenler açılı yerleştirilir.
♦ Tamam (OK)
düğmesine tıklanır eksenler kalıcı hale getirilir. 2.DÜZ YERLERE EKSEN ÇİZGİSİ YERLEŞTİRME 
Silindirik parçaların dikdörtgen şeklindeki görünüşlerine; kural gereği eksen çizgisi yerleştirmek gerekir. Eksen çizgisi olan görünüşlerin tabanının dairesel olduğu anlaşılır. Düz yerlere düz eksen yerleştirmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. 2d görünüşlerin düz kısımlarına düz eksen yerleştirmek için Detaylandırma (Annotation) araç çubuğu üzerindeki Merkez Çizgisi (Centerline)
düğmesine tıklanır.
2. Merkez Çizgisi (Centerline) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 11).
Şekil 11:Özellik yöneticisi Şekil 12:Eksen çizgisi yerleştirme 3. Silindirik kısımların düz görünüşleri için Ctrl tuşuna basılır ve basılı tutularak kenarlar seçilerek eksen çizgisi yerleştirilir (Şekil 12). Ayrıca birbirine paralel olmayan kenarlar arasına da eksen yerleştirilebilir.
4. Özellik yöneticisindeki Otomatik Ekle bölümündeki Görünüm Seç onay kutusu işaretlenirse doğrudan görünüş seçilir. Silindirik kısımlara eksen otomatik yerleştirilir.
5. Tamam (OK)düğmesine tıklanır eksenler kalıcı hale getirilir.
Not: Düz eksenlerin boyunu uzatmak için üzerine tıklanır. Eksenin uçlarında küçük kare kutular oluşur. Bu kare kutulara bastırılır ve sürüklenerek boyları uzatılır.
Genelde dairesel ve silindirik kısımlara eksen çizgisi çizilir. Program bu işlemi komut yoluyla otomatik yapmaktadır. Eksen çizgisi çizimi Teknik Resim’ de önemli bir yer tutar. Eksen çizgileri ince noktalı kesik çizgilerdir (Şekil 1). Detay komutlarına Detaylandırma araç çubuğu üzerinden ulaşılır ve çalıştırılır (Şekil 2).
Şekil 1:Eksen çizgileri Şekil 2:”Detaylandırma” araç çubuğu Dairesel yerlere eksen çizgisi yerleştirmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. Önce 2 boyut görünüşler oluşturulur (Şekil 3).
Şekil 3:Görünüşler Şekil 4:Özellik yöneticisi 2.Burada dairesel kısımlar üst görünüştedir. Üst görünüşün dairesel kısımlarına eksen çizgisi yerleştirmek için Detaylandırma araç çubuğu üzerindeki Merkez İşareti (Center Mark)
düğmesine tıklanır.3.Merkez İşareti isminde özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 4). Özellik yöneticisinde aşağıdaki düzenlemeler yapılır:
♦ Manüel Ekleme Seçenekleri bölümünde merkeze yerleştirilecek merkez işaretinin şekli seçilir. Bunlar:
>Tek Merkez İşareti (Single Center Mark)
seçilirse seçilen daire ve yaylara merkez işareti ile eksen çizgisi yerleştirilir. Seçenek seçildikten sonra üst görünüşteki daire ve yaylar seçilerek eksenler yerleştirilir (Şekil 5). En sade ve en kullanışlı seçenek budur.> Doğrusal Merkez İşareti (Linear Center Mark)
seçilirse seçilen daire veya yaylara merkez işareti ile eksen yerleştirilir ve aynı doğrultudaki eksenler arasındaki boşluk eksenle birleştirilir. Seçenek seçildikten sonra üst görünüşteki en dış yaylar veya daireler seçilir ve eksenler yerleştirilir (Şekil 6). Şekil 5:Tek merkez işareti Şekil 6:Doğrusak eksenler > Dairesel Merkez İşareti (Circular Center Mark)
seçilirse, dairesel ve düz desen üzerine kopyalanmış daireler üzerine merkez işareti konulur (Şekil 7). Bu maddenin 4 adet onay kutulu seçeneği vardır: Dairesel Çizgiler (Circular Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri Şekil 8’ deki gibi olur. Şekil 7:Dairesel eksenler. Şekil 8:Dairesel eksen Radyal Çizgiler (Radial Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri Şekil 9’ daki gibi meydana gelir. Taban Merkez İşareti (Base Center Mark) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri şeklin tam ortasına yerleşir (Şekil 10).
Şekil 9:Radyal eksenler Şekil 10:Taban merkezi işareti > Yuva Merkez İşareti (Slot Center Mark) onay kutusu işaretlenirse Yuva (Slot) komutlarıyla çizilmiş yuvaların görünüşlerine eksen çizgileri ve merkez işareti
yerleştirilir. ♦ Özellikleri Göster (Display Attributes) bölümünde görüntüleme seçenekleri yer alır.
> Belge varsayılanlarını kullan (Use Document’s Default) onay kutusu işaretlenirse Araçlar ►Seçenekler ►Belge Özellikleri ►Merkez Çizgileri / Merkez İşareti’ nde yapılan ayarlar otomatik olarak
kullanılır.
> Belge varsayılanlarını kullan (Use Document’s Default) onay kutusu temizlenirse İşaret Boyutu (Mark Size) kısmı aktif olur ve işaretin ölçüsü girilir.
> Uzatılmış Çizgiler (Extended Lines) onay kutusu işaretlenirse eksen çizgileri objeden verilen miktar kadar dışarıya taşar.
> Merkez Çizgisi Yazı Tipi (Centerline Font) onay kutusu işaretlenirse Araçlar ► Seçenekler►Belge Özellikleri►Çizgi Yazı Tipi (Tools ►Options ►Document Properties ►Line Font)’ de seçilen çizgi tipi kullanılır.
♦ Açı bölümünde açı değeri
verilerek eksenler açılı yerleştirilir.♦ Tamam (OK)
düğmesine tıklanır eksenler kalıcı hale getirilir. 2.DÜZ YERLERE EKSEN ÇİZGİSİ YERLEŞTİRME Silindirik parçaların dikdörtgen şeklindeki görünüşlerine; kural gereği eksen çizgisi yerleştirmek gerekir. Eksen çizgisi olan görünüşlerin tabanının dairesel olduğu anlaşılır. Düz yerlere düz eksen yerleştirmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
1. 2d görünüşlerin düz kısımlarına düz eksen yerleştirmek için Detaylandırma (Annotation) araç çubuğu üzerindeki Merkez Çizgisi (Centerline)
düğmesine tıklanır.2. Merkez Çizgisi (Centerline) özellik yöneticisi görüntülenir (Şekil 11).
Şekil 11:Özellik yöneticisi Şekil 12:Eksen çizgisi yerleştirme 3. Silindirik kısımların düz görünüşleri için Ctrl tuşuna basılır ve basılı tutularak kenarlar seçilerek eksen çizgisi yerleştirilir (Şekil 12). Ayrıca birbirine paralel olmayan kenarlar arasına da eksen yerleştirilebilir.
4. Özellik yöneticisindeki Otomatik Ekle bölümündeki Görünüm Seç onay kutusu işaretlenirse doğrudan görünüş seçilir. Silindirik kısımlara eksen otomatik yerleştirilir.
5. Tamam (OK)
düğmesine tıklanır eksenler kalıcı hale getirilir.Not: Düz eksenlerin boyunu uzatmak için üzerine tıklanır. Eksenin uçlarında küçük kare kutular oluşur. Bu kare kutulara bastırılır ve sürüklenerek boyları uzatılır.
SPONSORLAR
