/
/
/
ÇİZİM KALEMLERİ
ÇİZİM KALEMLERİ
 1.KURŞUN KALEMLER
  Silindirik veya altıköşe biçimli ağaçtan yapılmış gövde içerisine sabit olarak yerleştirilmiş grafit uçlu kalemlerdir. Teknik resimde kullanılan kalemler sertlik bakımından üç ana gruba ayrılır. Kalem seçiminde kağıdın sertlik ve pürüzlülüğü de dikkate alınır.
  a.Sert Kalemler: Bu kalemler grafik ve diyağram çizimlerinde çok hafif çizgilerin çizilmesinde, mermer üzerine çizgi çizilmesinde kullanılır. Sert kalemler H harfiyle belirtilirler ve 9H, 8H, 7H, 6H, 5H, 4H ile gösterilirler. Harfin sol yanındaki rakamlar sertlik derecesini belirtir.
  b. Orta Sertlikte Kalemler: Bu kalemler genel olarak Teknik Resim çizimlerinde kullanılır. Orta sertlikteki kalemler 3H, 2H, H, F, HB ve B ile gösterilirler. 3H, 2H, H kalemleri inşaat ve makine resimlerinde yardımcı çizgilerin çizilmesinde, F, HB ve B kalemleri koyu çizgilerin çizilmesinde, kroki resimlerinde, yazılarda, ok başlarında kullanılır.
  c. Yumuşak Kalemler: Bu kalemler gölgelendirme ve büyük inşaat çizimlerinde kullanılır. Yumuşak kalemler 2B, 3B, 4B, 5B, 6B ve 7B ile gösterilirler.
  Kalemlerin uçlarının açılması çok eskiden bıçakla yapılırdı. Daha sonraları kalem uçları kalemtraşlar ile açılmaya başlandı. Şekil 1’ de uçları kalemtraşla açılmış kurşun kalemler görülmektedir. Şekil 2’ de kalemtraş görülmektedir.

 
                             Şekil 1:Kurşun kalemler                                    Şekil 2:Kalemtraş

  Günümüzde ise her kalınlıkta ve sertlikte takma uçlu kalemler kullanılmaktadır. Bu kalemler de 0.3, 0.5, 0.7 ve 0.9 mm çapında hazır uçlar kullanılmakta ve kalem açma işleminden kurtulunmaktadır. Şekil 3’ de takma uçlu kurşun kalemler görülmektedir. Hazır uçlu kalemlerin avantajı çizgi kalınlığının her yerde aynı olmasıdır. Şekil 4’ de yedek uçlar görülmektedir.

 
                          Şekil 3:Takma uçlu kurşun kalemler                                  Şekil 4:Uçlar

  Çizim yaparken yapılan hatalar Şekil 5’ de görülen silgilerle silinir. Silgiler kaliteli olmalı silme işleminden sonra iz kalmamalıdır.


                                             Şekil 5:Silgiler
  2.MÜREKKEPLİ  ÇİZİM  KALEMLERİ
  Teknik çizim kalemleri, özel mürekkebiyle sürekli ve aynı özellikte çizgi çizmek ve yazı yazmak amacıyla yapılmış özel kalemleridir. Bu kalemlerle sürekli aynı kalınlıkta ve renkte çizgi çizilir. Mürekkepli çizimde kullanılan boru şeklinde kalemlerdir. Günlük hayatta rapido diye isimlendirilir. Mürekkepli kalemlerle genellikle aydınger kağıdı üzerine çizim yapılır.
  Rapido kalemleri beş ana kısımdan meydana gelir.
  1. Çizim ucu,
  2. Uç kısım,
  3. Mürekkep deposu (Sapın içinde ve uç kısma takılıdır. Tüp şeklindedir),
  4. Kapak,
  5. Sap, Şekil 6’ da mürekkepli çizim kalemi ve parçaları görülmektedir.


                             Şekil 6:Mürekkepli çizim kalemi ve parçaları

  Mürekkepli çizim kalemleri tek tek satılabildiği gibi takım halinde de satılırlar. Bu kalemlerin en hassas parçası çizim ucudur. Uzun zaman kullanılmadığı zaman içinde mürekkep donar ve bozulur. Çizim işi bittiğinde suyla iyice yıkanmalıdır.
  Bu kalemlerin tüm parçaları birbirine vidalanmaktadır. Bundan dolayı bozulan parçaların yedekleri satılmaktadır. Bu kalemlerin kullanımı ve bakımı özellik arzetmektedir. Tüm bilgiler kalemlerle beraber verilen broşürlerde geniş ve açıklamalı resimlerle anlatılmaktadır. Şekil 7’ de çok amaçlı mürekkepli çizim takımı görülmektedir.


                                                Şekil 7:Çok amaçlı çizim takımı

  Teknik resimde çoğu zaman 0.20, 0.30 ve 0.50 mm uçlu mürekkepli kalemler kullanılır.
  0.50 mm kalınlığındaki kalemler, görünüş çıkarmada görünen kenarların çiziminde kullanılır.
  0.30 mm kalınlığındaki kalemler, görünüş çıkarmada görünmeyen kenarları temsil eden kesik çizgilerin çiziminde kullanılır. Aynı zamanda şablonla yazı yazmada kullanılır.
  0.20 mm kalınlığındaki kalemler, ölçülendirme, tarama gibi yardımcı çizgilerin çiziminde kullanılır.
  Mürekkepli kalemlerle pergelle daire çizmek için pergel adaptörü kullalınır. Pergelin kurşun kalem takılan ayağına adaptör takılır. Çizim kalemide adaptöre takılır.
  
Şekil 8’ de görüldüğü gibi ihtiyaç duyulduğunda diğer kalınlıktaki uçlu kalemlerde kullanılır.  


                          Şekil 8:Değişik kalınlıkta mürekkepli kalemler
  3.KURŞUN KALEMLERİN KULLANILMASI
  Kurşun kalemlerin kullanılmasında aşağıdaki kurallar uygulanmalıdır.
  1. Kurşun kalemle çizgi çizilirken yatayla 60° yapacak şekilde eğik tutulur.
  2. Çizim sırasında kalem T-cetveli ve gönyenin kenarına fazla bastırılmamalıdır.
  3. Çizginin her yerde aynı olması için çizim sırasında kalem baş parmakla yavaşça döndürülür.
  4. Yatay çizgi çizilirken kalem soldan sağa doğru hareket ettirilir. Sol el T-cetvelinin baş kısmına veya cetvel kısmına bastırılır.
  5. Dikey çizgiler aşağıdan yukarı doğru ve sol taraftan görülecek şekilde çizilir. Sol el T-cetvelinin baş kısmına ve gönyeye bastırılarak sabit tutulur.
  6. Eğik çizgi soldan sağa doğru yükseliyorsa çizgi aşağıdan yukarı doğru, eğik çizgi sağdan sola doğru yükseliyorsa yukarıdan aşağı doğru çizilir.
  7. Çizim sırasında oluşan grafit tozları fırçayla veya bezle temizlenir.

  4.MÜREKKEPLİ  KALEMLERİN KULLANILMASI
  Mürekkepli kalemlerin kullanılmasında aşağıdaki kurallar uygulanmalıdır.
  1. Resim çizilirken kalem daima çizim kağıdına dik tutulmalıdır. Çizim yönüne doğru 5°-10° eğik tutulabilir.
  2. Kağıdın yırtılmaması için kaleme fazla bastırılmamasıdır.
  3. Çizgi çizme hızı, çizgi kalınlığı incelmeyecek şekilde ayarlanmalıdır.
  4. Mürekkepli kalemle çizim yaparken, T- cetveli ve gönyelerin kenarlarına mürekkep bulaşmamalıdır.
  5. Çizim sırasında kalem çizmiyorsa mürekkep gelmiyordur. Bu durumda kalem hafif sağlanarak tık tık sesi duyulmalıdır. Yine mürekkep gelmiyorsa mürekkep donmuş demektir. Bu durumda çizim ucu ve uç kısım suyla iyice yıkanmalıdır veya su içinde bekletilmelidir.
  6. 0.35 mm’ den daha ince uçlar sökülmemelidir.
  7. Kalem çizim anında mürekkep damlatıyorsa çizim ucundaki hava kanalları temizlenmelidir.
  8. Çizim işlemi bittikten sonra kalemin kapağı kapatılmalıdır. Kalem ucu açıkta kalırsa mürekkep donar.
  9. Çizimde yanlışlık yapılırsa kazınarak temizlenir. Kazınan yerlerdeki pürüzleri gidermek için silgiyle silinmelidir. Ayrıca sert plastikten yapılmış silgilerde kullanılabilir.

SPONSORLAR