/
/
/
SİLİNDİRLERİN AÇINIMLARI
SİLİNDİRLERİN AÇINIMLARI
  1.DİK SİLİNDİRİN AÇINIMININ ÇİZİLMESİ
  Şekil 1’ de ön ve üst görünüşü verilmiş silindir yatay izdüşüm düzlemine dik, diğer izdüşüm düzlemlerine paraleldir. Bundan dolayı yanal ayrıtlar tam boyda alt ve üst taban gerçek büyüklüktedir. Silindirin açınımını çizmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:


         Şekil 1:Açınımı yapılacak silindir ve görünüşleri     

  1. Önce silindirin yanal yüzeyinin açınımı yapılacaktır. Yataya paralel bir açınım yayma doğrusu çizilir ve üzerinde bir başlangıç noktası alınır. Başlangıç noktasına göre tabanın çevre uzunluğu açınım yayma doğrusu üzerinde işaretlenir (Şekil 2).  Çevre uzunluğu Çevre=πxD=3,14x150=471 formülüyle hesaplanır.


                                        Şekil 2:Açınım yayma doğrusu 

  2.Silindirin yüksekliğini temsil eden yanal ayrıt uzunlukları açınım yayma doğrusuna dik olarak çizilir (Şekil 3).
  3.Yanal yüzeyin açınımını elde etmek için doğruların uçları birleştirilir. Tam açınım elde etmek için taban daireleri ilave edilir (Şekil 4).

 
                    Şekil 3:Yanal ayrıt doğruları                            Şekil 4:Silindirin tam açınımı
  
2.İK KESİLMİŞ SİLİNDİRİN AÇINIMININ ÇİZİLMESİ
  Şekil 5’ de ön ve üst görünüşü verilmiş eğik kesilmiş silindir yatay izdüşüm düzlemine dik, diğer izdüşüm düzlemlerine paraleldir. Bundan dolayı yanal ayrıtlar tam boyda alt taban gerçek büyüklüktedir. Silindirin açınımını çizmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:

 
    Şekil 5:Eğik kesilmiş silindir ve görünüşleri           Şekil 6:Bölüntüler

  1. Silindirin tam açınımını elde etmek için elips şeklindeki eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünün bulunması gerekir. Üst görünüş olan daireyi 8 eşit parçaya bölelim ve ön görünüşe taşıyalım. Bölüntü noktalarını numaralandıralım (Şekil 6).
  2. Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünü bulmak için döndürme metodu kullanılacaktır. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsü yatay düzleme paralel oluncaya kadar döndürülür.
  Döndürme merkezini bulmak için Şekil 7’ de görüldüğü gibi ön görünüşün tabanından sola doğru bir doğru çizilir. Eğik yüzeyin çizgi görüntüsünden aynı hizada bir doğru daha çizilir ve önceki doğru kestirilir. İki doğrunun kesim yeri merkez noktası kabul edilir.
  3. Pergel merkez noktasına batırılarak eğik yüzeydeki noktalar yatay çizgi üzerine taşınır ve numaralandırılır (Şekil 8).

 
           Şekil 7:Merkez noktası                  Şekil 8:Döndürülmüş çizgi görüntüsü

  4. Döndürülmüş çizgi görüntüsünden aşağı tarafa dik taşıma çizgileri çizilir. Üst görünüşten sol tarafa yatay taşıma çizgileri çizilir ve aynı numaralı dik doğrularla kestirilerek köşe noktaları bulunur (Şekil 9). Bulunan köşe noktaları numaralandırılır.


                             Şekil 9:Noktaların bulunması

  5. Bulunan noktalar birleştirilerek elips şeklindeki eğik yüzeyin gerçek büyüklüğü bulunur (Şekil 10).


    Şekil 10:Eğik yüzeyin gerçek büyüklüğünün bulunması

  6. Önce silindirin yanal yüzeyinin açınımı yapılacaktır. Yataya paralel bir açınım yayma doğrusu çizilir ve üzerinde bir başlangıç noktası alınır. Başlangıç noktasına göre tabanın çevre uzunluğu açınım yayma doğrusu üzerinde işaretlenir (Şekil 11).  Çevre uzunluğu Çevre=πxD=3,14x240=753,6 formülüyle hesaplanır.


                            Şekil 11:Açınım yayma doğrusu

  7. Açınım yayma doğrusu 8 eşit parçaya bölünür (Şekil 12). Bir parçanın uzunluğu 94,2 ölçüsü uzunluğundadır.


                     Şekil 12:Açınım yayma doğrusunda bölüntüler

  8. Silindirin ön görünüşündeki yüksekliği temsil eden bölüntü çizgilerinin uzunluğu, açınım yayma doğrusu üzerindeki bölüntülerden dik olarak çizilir (Şekil 13). Saç parçaları kıvrıldığı veya büküldüğü zaman başlangıç ve bitiş kenarları aynı çizgiyle ve numarayla ifade edilir (1-1). Burada dikkat edilecek husus bölüntü sayısıdır. Açınımlarda dikey çizgi sayısı bir adet fazla olur.


            Şekil 13:Açınım yayma doğrusuna dik bölüntü çizgileri

  9. Doğruların uç noktaları pistole yaylarıyla birleştirilir. Düz kısımlar doğrularla birleştirilir. Fazlalıklar silinerek silindirin yanal yüzeyinin açınımı tamamlanmış olur (Şekil 14).


                        Şekil 14:Silindirin yanal yüzeyinin  açınımı

  10. Alt ve üst tabanlar ilave edilerek tam açınım çizimi tamamlanmış olur (Şekil 15).


                  Şekil 15:Eğik kesilmiş silindirin tam açınımı

SPONSORLAR