/
/
/
ÜÇGENLEME METODUYLA AÇINIM-1
ÜÇGENLEME METODUYLA AÇINIM-1
  1.TABANLARI KARE OLAN KESİK PRAMİTİN AÇINIMI
  Şekil 1’ de perspektifi ve görünüşleri verilmiş alt ve üst tabanları kare olan kesik piramidin tabanları yere paralel olduğundan gerçek büyüklükte (GB) ve kenarları tam boyda (TB)’ dır. 4 adet yanal yüzeyin hiç birisi izdüşüm düzlemlerine paralel değildir.

 
                  Şekil 1:Kesik piramit ve görünüşleri                        Şekil 2:Numaralama

  Yanal yüzeylerin açınımı için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
  1. Üst görünüşte alt tabanın köşeleri numaralandırılır, üst tabanın köşeleri harflendirilir. Aynı işlem ön görünüşte de yapılır. Ayrıca yan yüzeylerin 1-b, 2-c, 3-d ve 4-a köşegenleri çizilerek üçgenlere ayrılır (Şekil 2).
  2. 1-a, 2-b, 3-c ve 4-d kenar uzunluklarıyla 1-b, 2-c, 3-d ve 4-a köşegen uzunlukları aynıdır fakat tam boyda değillerdir. Şekil 3’ te görüldüğü gibi tam boylarını bulmak için ön görünüşün alt ve üst tabanlarının hizasından yatay doğrular çizilir. Yatay doğruları kesen dik bir doğru daha çizilir. Alt tabandaki çizgi üzerinde, üst görünüşteki 1-a, 2-b, 3-c ve 4-d kenar uzunluklarıyla 1-b, 2-c, 3-d ve 4-a köşegen uzunlukları alınır. Alınan bu uzunluklar üst tabanın hizasındaki kesim yeriyle doğrularla birleştirilir ve çizilen bu doğrular tam boydadır.

 
                Şekil 3:Tam boy bulma diyagramı                             Şekil 4:1b2 üçgeni

  3. Bundan sonraki aşama kenar uzunlukları bilinen üçgenleri sırayla çizmektir. Başlangıç olarak üst görünüşten alınarak kağıt üzerine 1-2 kenarı cetvelle çizilir. Pergel tam boy diyagramındaki 1-b uzunluğu kadar açılır ve 1 numaralı uca batırılarak bir yay çizilir. Pergel tekrar tam boydaki 2-b uzunluğu kadar açılır ve 2 numaralı uca batırılır. Önceki yayı kesen bir yay daha çizilerek b noktası bulunur. Üç nokta ince çizgilerle birleştirilerek birinci üçgen çizimi tamamlanır (Şekil 4).
  4. Şimdi de 1-a-b üçgenini çizelim. 1-b kenarı hazırdır. Pergel diyagram üzerinden tam boydaki 1-a kenar uzunluğu kadar açılır ve 1 numaralı noktaya batırılarak bir yay çizilir. Pergel tekrar tam boydaki a-b kenar uzunluğu kadar açılır ve b ucuna batırılarak önceki yayı kesen bir yay daha çizilerek a noktası bulunur (Şekil 5).

 
Şekil 5:1-a-b üçgeninin çizimi           Şekil 6:2-b-c üçgeninin çizimi

  5. Şimdi de 2-b-c üçgenini çizelim. 2-b kenarı hazırdır. Pergel diyagram üzerinden tam boydaki 2-c kenar uzunluğu kadar açılır ve 2 numaralı noktaya batırılarak bir yay çizilir. Pergel tekrar tam boydaki b-c kenar uzunluğu kadar açılır ve b ucuna batırılarak önceki yayı kesen bir yay daha çizilerek c noktası bulunur (Şekil 6).
  6. Diğer üçgenler de sırayla aynı metotla çizilir. Açınımdaki tüm kenarlar ve katlama çizgileri tam boydadır. Şekil 7’ de yanal yüzey açınımı görülmektedir.


                                      Şekil 7:Yanal yüzey açınımı

  7. Yanal yüzey açınımına alt ve üst taban ilave edilerek tam açınım çizimi tamamlanır (Şekil 8).


                               Şekil 8:Tam açınım çizimi

  2.TABANLARI KARE ve DAİRE OLAN BİRLEŞİK CİSMİN  AÇINIMI
  Şekil 1’ de perspektifi ve görünüşleri verilmiş alt tabanı kare, üst tabanı daire olan birleşik geometrik cismin tabanları yere paralel olduğundan gerçek büyüklükte (GB)’ dir. Taban kenarları ve taban dairesi tam boyda (TB)’ dır.


                                Şekil 1:Birleşik geometrik cisim

  Birleşik geometrik şeklin tam açınımını çizmek için aşağıdaki işlem sırası uygulanır:
  1. Üst görünüşte dairesel yüzey dairesi 12 eşit parçaya bölünür. Daha az veya daha fazlaya da bölünebilir. Şekil 2’ de görüldüğü gibi bölüntüler taban köşeleriyle birleştirilir. Aynı bölüntüler ön görünüşe taşınır.  
  2. Yine Şekil 2’ de görüldüğü gibi ön görünüşün hizasından tam boy bulma diyagramı çizilir. Açınım çiziminde her zaman tam boy uzunluklar kullanılır. 


                      Şekil 2: Bölüntüler ve tam boy bulma diyagramı

  3. Daha önceki uygulamada anlatıldığı gibi bu uygulamada da 3 kenarı bilinen üçgen çizim metodu uygulanacaktır. İşe a-4-b üçgenini çizerek başlayalım. Kağıt üzerine cetvelle a-b kenarı uzunluğunda bir doğru çizelim. Pergeli tam boy diyagramından a-4 uzunluğu kadar açıp a merkezli bir yay çizilir. Tekrar pergeli tam boy diyagramından b-4 uzunluğu kadar açıp b merkezli bir yay daha çizilir ve önceki yay kestirilerek 4 numaralı nokta bulunur (Şekil 3).

 
        Şekil 3:a-4-b üçgeninin çizimi                 Şekil 4:b-4-5 üçgeninin çizimi

  4. Şimdi de b-4-5 üçgenini çizerek devam edelim. Pergeli tam boy diyagramından a-5 uzunluğu kadar açıp b merkezli bir yay çizilir. Tekrar pergeli üst görünüşteki daire üzerindeki  4-5 uzunluğu kadar açıp açınımdaki 4 merkezli bir yay daha çizilir ve önceki yay kestirilerek 5 numaralı nokta bulunur (Şekil 4).
  Not: Numaralı noktalar daire üzerinden alınmaktadır. Bu noktalar açınımda yay şeklinde olacaktır. Noktalar bulunduktan sonra yay çizilecektir.
  5. Diğer üçgenlerde aynı metotla sırayla çizilirler. Numaralı uçlar pistole ile yayla birleştirilerek yanal yüzey açınımı çizilmiş olur (Şekil 5).
  6.Yanal yüzey açınımına alt ve üst tabanlar ilave edilerek tam açınım elde edilir (Şekil 6).

 
   Şekil 5:Yanal yüzey açınımı                            Şekil 6:Tam açınım

SPONSORLAR